Mimo, że pogoda nie jest typowo zimowa, pamiętajmy, że nadal dzień jest krótki i nasłonecznienie bardzo małe.
W takich warunkach należy pamiętać o zażywaniu witaminy D, poniżej zamieszczamy trochę informacji o tej cennej substancji.
Witamina D jest to grupa rozpuszczalnych w tłuszczach związków organicznych, które wywierają wielostronne działanie fizjologiczne, przede wszystkim w gospodarce wapniowo-fosforanowej oraz utrzymywaniu prawidłowej struktury i funkcji kośćca.
Podstawowe znaczenie mają dwie formy witaminy D, różniące się budową chemiczną:
Pierwszą z nich jest witamina D2 (ergokalcyferol), która występuje w roślinach i grzybach (głównie drożdżach), ale jej wchłanianie przez organizm jest ograniczone. Drugi związek to witamina D3 (cholekalcyferol) – występuje w organizmach zwierzęcych i jest wytwarzana przez ludzki organizm w wyniku syntezy skórnej pod wpływem promieniowania słonecznego.
Witamina D2 i D3 ulega przekształceniu w aktywny biologicznie kalcytriol, dlatego pomimo zaliczania się do witamin, witamina D pełni funkcję prohormonu.
Poza znanym powszechnie wpływie na układ kostny, witamina D3 wpływa na wiele innych funkcji organizmu, m. in. poprawia odporność, wpływa na prawidłowy metabolizm cukrów i tłuszczów, co pośrednio przekłada się na zmniejszanie ryzyka cukrzycy i chorób układu krążenia, ma wpływ na zmniejszenie aktywności komórek zapalnych, poprawia nastrój i pamięć. Z wiekiem zmniejsza się zdolność do syntetyzowania witaminy D w skórze, szczególnego znaczenia nabiera konieczność suplementacji tej witaminy u seniorów.
Pamiętajmy, że 80–100% potrzebnej dla organizmu ilości witaminy D3 pochodzi z syntezy w skórze, a tylko w niewielkim stopniu wspomagane jest to przez źródła pokarmowe. Na produkcję w skórze mają wpływ m. in. pora roku, zachmurzenie i zanieczyszczenia powietrza ( regiony wysoko uprzemysłowione), szerokość geograficzna, stosowanie kremów z filtrem, pogody, pory dnia, czasu ekspozycji, karnacji skóry, grubości tkanki tłuszczowej, powierzchni ciała wystawionej na promienie słoneczne.
Stąd konieczność suplementowania witaminy D 3 w naszym regionie w okresie jesienno-zimowym.
Suplementację witaminą D3 należy zacząć już od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu żywienia niemowlęcia i kontynuować przez cały rok. Do 6. miesiąca życia dawka zalecana to 400 IU na dobę. Od 6 do 12 m.ż. – 400-600 IU na dobę. Od 1 do 18 lat – 600-1000 IU na dobę (zależnie od wagi) od września do kwietnia. Bardzo ważne – suplementacja witaminy D u niemowląt i dzieci musi być konsultowana z pediatrą.
Osoby dorosłe do 65 r.ż. powinny zażywać 800-2000 IU na dobę w miesiącach jesiennych i zimowych (od września do kwietnia), a w razie stwierdzenia niedoborów przez cały rok. Osoby otyłe powinny przyjmować większe dawki po konsultacji z lekarzem. Seniorzy powyżej 65 r.ż. 800-2000 l U przez cały rok.
Nadmiar witaminy D może być szkodliwy dla zdrowia, w dawkach powyżej 4000 IU na dobę może prowadzić do hiperkalcemii i hiperfostatemii. Objawy hiperkalcemii to nudności i wymioty, brak apetytu, zaparcia, osłabienie i łatwe męczenie się, nadmierne pragnienie, wzmożone oddawanie moczu, świąd skóry, bóle głowy. Przy towarzyszącej hiperkalciurii ( nadmiar wapnia w moczu) może dochodzić do tworzenia złogów nerkowych (kamica nerkowa), a także zwapnień. Złogi wapniowe mogą pojawiać się w tkankach: np. tętnicach, sercu, płucach. U dzieci można zaobserwować opóźnienia w rozwoju psychomotorycznym.
Przed rozpoczęciem suplementacji witaminą D warto oznaczyć stężenie tej witaminy w krwi i skorzystać z konsultacji lekarskiej.